Bahan pendingin adalah sebation yang digunakan dalam kitaran pemanasan secara terbalik. Ia mengalami perubahan fasa dari gas menjadi cecair. Secara tradisionalnya, fluorokarbon terutamanya klorofluorokarbon digunakan sebagai penyejuk tetapi ia telah tidak digunakan kerana kesan penipisan ozon.
Bahan penyejuk lain termasuk amonia, sulfur dioksida, karbon dioksida dan hidrokarbon tanpa halogen seperti metana. Bahan pendingin yang ideal mempunyai sifat termodinamik yang baik tidak bertindak balas secara kimia dan selamat. Sifat termodinamik yang diinginkan adalah :
- titik didih yang agak di bawah suhu sasaran
- kepanasan penguwapan yang tinggi
- ketumpatan sederhana dalam bentuk cecair
- ketumpatan yang agak tinggi dalam bentuk gas
- suhu kritikal yang tinggi
Oleh kerana takat didih dan ketumpatan gas dipengaruhi oleh tekanan, bahan pendinginan boleh dibuat lebih sesuai dengan aplikasi tertentu dengan pilihan tekanan operasi. Sifat-sifat ini sesuai dipenuhi oleh klorofluorokarbon.
|
Sinonim
|
|
CFC (chlorofluorocarbon),
HCFC (hydrochlorofluorocarbon),
HFC (hydrofluorocarbon)
|
|
|
CAS No.
|
|
Rujuk sebatian tertentu
|
|
|
Cth. HFC R134a
(1,1,1,2-Tetrafluoroethane):
811-97-2
|
|
|
Formula
Kimia
|
|
Rujuk sebatian tertentu
|
|
|
|
Cth. HFC R134a
(1,1,1,2-Tetrafluoro ethane):
CH2CF3
|
|
|
Ketumpatan
wap
|
|
>1 (air = 1)
|
|
|
Keselamatan
kerja
|
TWA
|
(Time Weighted Average)
Rujuk sebatian tertentu
|
|
|
|
|
e.g. R134a (1,1,1,2-Tetrafluoroethane): 1,000 ppm
|
|
|
|
STEL
|
(Short Term Explosive
Limit)
|
|
|
Had mudah
terbakar
|
LEL
|
(Lower Explosive Limit)
|
|
|
|
UEL
|
(Upper Explosive Limit)
|
|
|
Kumpulan
peralatan
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pengelasan
suhu
|
|
|
|
|
Sifat kimia
/ fizikal
|
|
Sekumpulan gas yang digunakan untuk aplikasi penyejukan, umumnya
tidak beracun, tidak mudak terbakar, tidak menghakis dan mempunyai sifat
termodinamik yang dikehendaki dari bahan pendingin yang baik.
|
|
|
Sifat
berbahaya
|
|
Walaupun cukup selamat
digunakan di tempat kerja, CFC didapati mempunyai kesan buruk pada lapisan
ozon pelindung UV bumi sehingga penggunaannya telah dilarang dan tidak lagi
dihasilkan. HFC dan HCFC masih digunakan sebagai pengganti tetapi kesan
gas rumah kaca yang kuat (penyerap kuat radiasi inframerah), penggunaannya
dikendalikan dan diatur dengan berhati-hati.
|
|
|
|
|
Walaupun tidak mudah terbakar, penguraian pada suhu tinggi boleh
mengeluarkan gas toksik seperti hidrogen klorida, hidrogen fluoride dan
sebagainya.
|
|
|
Kejadian /
Kegunaan
|
|
Selain daripada
penyejukan, beberapa bahan ini digunakan sebagai agen peniup busa sintetik,
pelarut industri dan bahan aerosol.
|
|
|
Pengesan
keberadaan
|
|
Photoacoustic Infrared (0–1,000 ppm)
|
|
|
Tahap
penggera yang dicadangkan
|
|
|
|
| | |
Sehingga kebimbangan mengenai penipisan lapisan ozon muncul pada tahun 1980-an, bahan pendingin yang paling banyak digunakan adalah halometana R-11, R12 dan R-22. Pendingin tradisional disertakan klorofluorokarbon (CFC) dan hidroklorofluorokarbon (HCFC), namun pada masa kini ia dihentikankan dan telah digantikan oleh gas mesra ozon seperti R134a, R407 dan R410a.
Pengguna yang bijak akan memilih produk-produk yang lebih mesra alam dalam pembelian peralatan rumah tangga.
Pengesanan Gas Penyejuk
Bahan pendingin adalah kumpulan gas yang biasa digunakan dalam apa sahaja yang membuat sesuatu tetap sejuk termasuk di penghawa dingin, penyejuk beku, peti sejuk dan penghawa dingin kereta.
Apakah gejala kebocoran gas penyejuk?
Walaupun pada tahap rendah, pendedahan yang berpanjangan kepada gas toksik ini kerana kebocoran masih boleh mengakibatkan masalah kesihatan yang serius ketika terdedah. Ini termasuk loya, sakit kepala dan bahkan sesak nafas pada pendedahan tahap tinggi.
Kenapa kebocoran gas penyejuk harus dikenalpasti di tahap awal?
Pengenalpastian kebocoran awal tidak hanya memainkan peranan penting dari sudut kesihatan, ia juga dapat membantu mengekalkan kecekapan operasi, mengurangkan kos tenaga dan mencegah kehilangan bahan pendingin yang ketara.
