PERATURAN DAN PEMASANGAN PEMBUMIAN MALAYSIA

Di Malaysia, di mana ribut petir sering berlaku, kepentingan sistem pembumian dan perlindungan kilat yang teguh tidak boleh dipertikaikan. Sistem ini memainkan peranan penting dalam melindungi nyawa, harta benda dan infrastruktur daripada kesan kerosakan elektrik dan sambaran petir. Memandangkan negara terus membangun dan memperbandaran, memastikan daya tahan bangunan dan infrastruktur terhadap bahaya berkaitan kilat menjadi semakin penting.

Berikut adalah peraturan terkini yang dikenakan oleh Suruhanjaya Tenaga Malaysia:

Pembumian Pemasangan  

Peraturan 34. Pembumian bahagian logam, titik neutral, dsb. 

1. Mana-mana sarung logam, penutup, pemegang, kotak sambungan, kotak suis, kotak fius, bingkai suis, dasar plat bingkai mana-mana penjana, penukar, penerus dan motor, bekas logam dan teras mana-mana pengubah, dan bingkai logam dan penutup mana-mana peti sejuk, dapur memasak dan peralatan elektrik lain termasuk sebarang perkakas rumah, kecuali pembinaan kelas II, hendaklah dibumikan dengan berkesan. 
2. Mana-mana paip air yang disambungkan kepada sistem bekalan air awam tidak boleh digunakan sebagai satu-satunya cara pembumian. 
3. Mana-mana paip gas tidak boleh digunakan sebagai satu-satunya cara atau pembumian. 
4. Titik neutral sistem arus ulang-alik atau titik tengah arus terus sistem tidak boleh disambungkan ke bumi pada lebih daripada satu titik, kecuali dengan kelulusan daripada Suruhanjaya. 
5. Jika titik neutral atau pertengahan sistem tidak dibumikan dengan berkesan, indikatif dan peranti pelindung hendaklah dipasang untuk mengelakkan bahaya akibat kebocoran arus ke bumi daripada konduktor hidup. 
6. Jika kebenaran Suruhanjaya telah diperolehi untuk konduktor neutral untuk digunakan sebagai pengalir bumi untuk membumikan rangka radas elektrik, yang pengalir neutral tidak boleh digunakan sebagai pengalir balik untuk bekalan satu fasa.

Peraturan 35. Kaedah pembumian. 

Dalam mana-mana pemasangan sistem lengkap konduktor pembumian diperbuat daripada yang boleh diterima bahan dan mempunyai dan luas keratan rentas yang mencukupi dengan satu atau lebih plat bumi, paip atau rod hendaklah disediakan. Sistem pengalir pembumian sedemikian hendaklah disambungkan ke bumi dan dikekalkan dengan berkesan. 

Peraturan 36. Perlindungan terhadap arus bocor bumi. 

1. Untuk pemasangan di tempat hiburan awam, perlindungan terhadap kebocoran bumi arus hendaklah diberikan untuk sebarang litar akhir yang membekalkan elektrik kepada peralatan yang bertujuan untuk menyediakan perkhidmatan kepada orang ramai atau yang bertujuan untuk boleh diakses, digunakan oleh atau dikendalikan oleh orang awam oleh peranti arus baki yang mempunyai baki terkadar arus operasi tidak melebihi 10 miliampere. 
2. Bagi pemasangan di tempat di mana lantai berkemungkinan basah atau di mana dinding atau kepungan mempunyai rintangan elektrik yang rendah, perlindungan terhadap arus bocor bumi hendaklah diberikan untuk sebarang litar akhir yang membekalkan elektrik kepada mana-mana peralatan, sama ada secara individu atau dalam kumpulan, oleh peranti arus baki yang mempunyai arus operasi baki berkadar tidak melebihi 10 miliampere. 
3. Bagi pemasangan di mana peralatan, radas atau perkakas pegang tangan digunakan atau sedang kemungkinan akan digunakan, perlindungan terhadap arus bocor bumi hendaklah diberikan untuk sebarang akhir litar, sama ada secara individu atau dalam kumpulan, oleh peranti arus baki yang mempunyai penarafan baki arus operasi tidak melebihi 30 miliampere. 
4. Bagi sesuatu pepasangan, selain daripada pepasangan yang disebut dalam subperaturan (1), (2) dan (3), perlindungan terhadap arus bocor bumi hendaklah diberikan untuk sebarang litar akhir, sama ada secara individu atau dalam kumpulan, oleh peranti arus baki yang mempunyai baki terkadar arus kendalian tidak melebihi 100 miliampere melainkan :

(a) atas sebab fungsi, adalah tidak praktikal untuk menyediakan perlindungan; atau 

(b) adalah tidak selamat atau berbahaya untuk memberikan perlindungan itu.

Keperluan untuk Sistem Pembumian dan Perlindungan Kilat:

Pembumian dan sistem perlindungan kilat adalah komponen penting dalam kejuruteraan elektrik dan struktur, direka untuk mengurangkan risiko yang ditimbulkan oleh kerosakan elektrik dan sambaran petir. Tanpa langkah perlindungan yang mencukupi, bangunan, infrastruktur dan penghuni terdedah kepada pelbagai bahaya, termasuk kejutan elektrik, kebakaran dan kerosakan struktur. 

Di Malaysia, di mana serangan kilat adalah perkara biasa, pemasangan sistem pembumian dan perlindungan kilat yang berkesan adalah penting untuk memastikan keselamatan dan mencegah kerosakan.

Pada tahun 2021, ribut petir yang teruk melanda negeri Selangor, Malaysia, meninggalkan jejak kemusnahan selepasnya. Satu insiden ketara berlaku di kemudahan pembuatan di Shah Alam, di mana langkah perlindungan kilat yang tidak mencukupi menyebabkan kebakaran yang dahsyat. Kemudahan itu, dilengkapi dengan terminal udara usang dan sistem pembumian yang tidak mencukupi, mengalami sambaran petir secara langsung yang menyalakan bahan mudah terbakar, menyebabkan kerosakan besar pada bangunan dan mengganggu operasi pengeluaran. 

Contoh kehidupan sebenar ini menekankan kepentingan melabur dalam sistem pembumian dan perlindungan kilat yang moden dan komprehensif untuk mengurangkan risiko yang ditimbulkan oleh ribut petir.